Bakterie probiotyczne to żywe mikroorganizmy mające korzystny wpływ na układ pokarmowy i zdrowie człowieka. Żywe kultury bakterii wspierają odbudowę naturalnej mikroflory bakteryjnej jelit i są pomocne w leczeniu zespołu jelita drażliwego, podczas biegunki poantybiotykowej czy infekcji grzybiczej. Jaki rodzaj negatywnie wpływających na zdrowie bakterii niwelują bakterie kwasu mlekowego?
W trakcie antybiotykoterapii lekarze często zalecają wspieranie wyjałowionej lekami mikroflory jelitowej probiotykami, np. Linex, Trilac, Probiotex, w celu uniknięcia dalszych powikłań po antybiotykoterapii. Na czym te powikłania polegają? Antybiotyk zabija nie tylko bakterie chorobotwórcze, lecz również naszą pożyteczną mikroflorę. Mikroorganizmami o działaniu probiotycznym, czyli tzw. dobrymi bakteriami, są bakterie kwasu mlekowego wspomagające trawienie i odporność organizmu.
Do najczęstszych powikłań po antybiotykoterapii należą biegunki. U kobiet bardzo często rozwija się grzybica pochwy. W obrębie układu pokarmowego na skutek wyjałowienia mogą się również rozwinąć chorobotwórcze drożdżaki i pleśnie, a w skrajnych wypadkach może dojść nawet do rozwoju grzybic układowych.
Jedną z bakterii kwasu mlekowego, bytującą w jamie ustnej, jelitach i pochwie, jest Lactobacillus acidophilus (znaleźć ją możemy w takich preparatach jak Linex lek, Bactilac probiotyk, Trilac probiotyk). Zapobiega ona nadmiernemu rozwojowi różnych gatunków grzybów i pleśni, a także rozwojowi wielu groźnych bakterii chorobotwórczych. Badania naukowe potwierdzają przeciwgrzybicze właściwości szczepów probiotycznych tej bakterii [1,2,3].
Szczepy bakterii kwasu mlekowego w probiotykach
W jaki sposób szczepy Lactobacillus acidophilus obecne w probiotykach (np. Linex, lek Trilac i Probiotex) pomagają zwalczać grzyby chorobotwórcze? Pałeczki kwasu mlekowego swoją aktywność przeciwgrzybową zawdzięczają przede wszystkim wydzielanym przez siebie produktom przemiany materii, choć nie jest ich aż tak wiele w porównaniu z produktami o aktywności przeciwbakteryjnej.
Substancjami o działaniu przeciwgrzybiczym są kwasy organiczne – głównie mlekowy i octowy – które przekształcane są również w inne kwasy organiczne. Zakwaszanie środowiska ogranicza rozwój grzybów, gdyż nie lubią one zbyt niskiego pH.
Ważną rolę przeciwgrzybiczą odgrywają również kwasy tłuszczowe i ich pochodne – w szczególności hydroksylowane kwasy tłuszczowe o wyższej sile działania. Wzrost drożdżaków hamowany jest przede wszystkim przez kwas kaprylowy, kaprynowy, laurynowy i mirystynowy. Kwas kaprylowy możemy kupić w formie osobnego suplementu diety w postaci kapsułek, pamiętajmy jednak, że przyjmowanie probiotyku (Linex, Bactilac itp.) może zapewnić nam więcej dobroczynnych działań dla organizmu.
Właściwości przeciwgrzybicze posiadają również bakteriocyny – związki hamujące rozwój innych bakterii, lecz również grzybów, produkowane przez Lactobacillus acidophilus. Silne właściwości przeciwgrzybicze okazały się również mieć różnego rodzaju metabolity białkowe o niskiej masie cząsteczkowej. Wśród innych ważnych związków wymienić należy ponadto: nadtlenek wodoru (wodę utlenioną), diacetyl i cykliczne dipeptydy.
Jakie drożdżaki i pleśnie są hamowane przez probiotyczne szczepy Lactobacillus acidophillus?
Przede wszystkim lepiej zapobiegać niż leczyć – lepiej nie dopuścić do zniszczenia pożytecznych bakterii kwasu mlekowego, gdyż ograniczają one rozrost grzybów, niż leczyć już rozwiniętą grzybicę. W trakcie antybiotykoterapii można stosować osłonowo probiotyki zawierające Lactobacillus acidophilus (np. Linex, Trilac, Bactilac). Wśród przebadanych gatunków grzybów, których rozwój był hamowany przez pałeczki Lactobacillus acidophilus, warto wymienić choć niektóre groźne drożdżaki i pleśnie takie jak: kropidlak czarny, kropidlak żółty, pędzlaki, drożdżaki Candida albican i Candida mycoderma. Warto więc dbać o naszą probiotyczną mikroflorę [3].
Bibliografia:
- Zaręba D., 2008, Przeżywalność probiotycznego szczepu Lactobacillus acidophilus w mleku niefermentowanym i fermentowanym, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia, Jakość 5 (60): 189-196.
- Klewicka E., Libudzisz Z., Czajka D., Kuc K., 1999, Antagonistyczna aktywność bakterii fermentacji mlekowej Lactobacillus acidophilus, ŻYWNOŚĆ 4 (21) Supl.
- Klewicka E., Lipińska L., Aktywność przeciwgrzybowa bakterii fermentacji mlekowej z rodzaju Lactobacillus, 2016, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 1 (104): 17 – 31.
